We willen allemaal gezonde en witte tanden. Naast dagelijks tandenpoetsen nemen velen daarom hun toevlucht tot aanvullende middelen om een optimale profylaxe te bereiken. Een van die aanvullende middelen is het mondspoelmiddel, dat je tegenwoordig in elke handelswinkel kunt kopen.
Deze producten beloven veel positieve eigenschappen, zoals het versterken van het glazuur, werken tegen gingivitis, voorkomen van cariës en als middel tegen slechte adem. In dit artikel bekijken we dit onderwerp en geven we je alle informatie die je moet weten over mondspoelingen.
Inhoud
- 1 De belangrijkste feiten in het kort
- 2 Mondspoeling: wat je moet weten
- 2.1 Hoe nuttig zijn mondspoelingen?
- 2.2 Welke soorten mondspoelingen zijn er?
- 2.3 Wat kosten mondspoelingen?
- 2.4 Waar moet ik op letten bij het gebruik van mondspoelingen?
- 2.5 Kunnen mondspoelingen schadelijk zijn?
- 2.6 Kan een mondspoelmiddel door kinderen gebruikt worden?
- 2.7 Waarom moet ik een mondspoelmiddel met het werkzame bestanddeel Chloorhexamed gebruiken na een verstandskiesoperatie?
- 2.8 Waarom mag ik geen mondwater slikken?
- 3 Wat zijn de alternatieven voor mondspoelingen?
- 4 Conclusie
De belangrijkste feiten in het kort
- Mondspoelingen kunnen tandplak op je tanden losmaken en cariës-bevorderende kiemen in je mond doden. Ze maken ook moeilijk bereikbare plaatsen schoon, zoals de ruimten tussen je tanden.
- In principe kun je onderscheid maken tussen een cariëspreventief mondspoelmiddel, een tandvleesverzorgend mondspoelmiddel, een medisch mondspoelmiddel en een mondspoelmiddel zonder alcohol.
- Mondspoelingen mogen echter alleen gebruikt worden als aanvulling op de dagelijkse tandverzorging. Ze kunnen echter het mechanisch tandenpoetsen niet vervangen.
Mondspoeling: wat je moet weten
Hoe nuttig zijn mondspoelingen?
Vanwege de slechte reiniging adviseren tandartsen steeds vaker het gebruik van mondspoelingen. Hoewel deze minder effectief zijn dan flossen, zijn ze nog altijd beter dan de interdentale ruimten helemaal niet schoonmaken.
Mondspoelingen kunnen helpen tandbederf te behandelen en het tandvlees te versterken.
Een mondspoeling alleen is echter niet voldoende voor een doeltreffende profylaxe. Het mag alleen gebruikt worden als aanvulling op de basisverzorging.
Welke soorten mondspoelingen zijn er?
Cariës-preventief mondspoelmiddel
Dit type mondspoelmiddel bevat meestal twee producten
- Spoelen: Maakt de plak los, zodat hij gemakkelijker verwijderd kan worden.
- Oplossing: De actieve ingrediënten die het bevat, zoals tinhoudende fluoride of aminefluoride, kunnen tandbederf tegengaan.
Opmerking: Om cariëspreventief te zijn, moet het mondspoelmiddel minstens 0.025% fluoride bevatten
. Een cariëspreventief mondspoelmiddel wordt vooral aanbevolen voor oudere of gehandicapte personen die niet meer in staat zijn tot zorgvuldige profylaxe. Maar ook mensen met blootliggende tandhalzen of beugels kunnen baat hebben bij dit soort mondspoeling. (2)
Het gebruik van zo’n cariëspreventief mondspoelmiddel kan echter de mechanische verzorging van je tanden niet vervangen.
Tandvleesverzorgend mondspoelmiddel
Deze mondspoelmiddelen bevatten kruiden en andere ingrediënten die je mond kunnen verzachten en je ontstekingsverschijnselen verlichten.
Opmerking: De ontsteking gaat niet weg door het gebruik van een mondspoelmiddel!
De ingrediënten in het mondspoelmiddel kunnen de doorbloeding van het tandvlees stimuleren, waardoor het beter bestand is tegen blootstelling en ontsteking. (3)
Dit type mondspoeling dient echter in de eerste plaats ter ondersteuning van het tandvlees en mag niet gebruikt worden als dagelijkse profylaxe aanvulling. Er zijn andere soorten mondwater die je een betere all-round bescherming kunnen geven.
Medisch mondspoelmiddel
Deze mondspoelingen bevatten voorgeschreven ingrediënten zoals chloorhexidine. Ze worden beschouwd als chemische tandenborstels en worden vooral gebruikt als de patiënt gedurende een bepaalde tijd zijn tanden niet meer mechanisch mag of kan poetsen.
Hooggedoseerde chloorhexidinespoelingen worden meestal gebruikt na kaakchirurgie om het genezingsproces te bevorderen. Ze kunnen ook slechte adem helpen verminderen en tandplak effectief verwijderen. (4, 5)
Deze hooggedoseerde mondspoelingen worden echter ook gebruikt voor lichamelijk of geestelijk gehandicapte mensen die niet meer in staat zijn hun tanden te poetsen. Voor langdurig gebruik raden tandartsen een laaggedoseerd chloorhexidine mondspoelmiddel aan met maximaal 0.06% potentie van het actieve bestanddeel.
Het gebruik kun je echter het beste met je arts bespreken. Langdurig gebruik van dergelijke mondspoelingen kan leiden tot ongewenste bijwerkingen, zoals een tijdelijk verstoord smaakgevoel.
Mondwater zonder alcohol
Behalve mondwater met alcohol, dat de mondholte desinfecteert en de ingrediënten omzet, zijn er ook mondspoelingen zonder alcohol, speciaal voor kinderen. Volgens studies hebben ze echter dezelfde eigenschappen en zijn ze even effectief. Toch zijn er studies die niet tot deze zelfde resultaten komen (6, 7)
De fabrikanten geven echter een minimumleeftijd van zes jaar op om betrouwbaar uitspugen van de spoeling te kunnen garanderen. Anders kan een overdosis fluoride ontstaan.
Bovendien worden dergelijke mondspoelingen ook aangeboden voor volwassenen, bijvoorbeeld om alcoholgebruikers in staat te stellen de spoelingen te gebruiken.
Wat kosten mondspoelingen?
Mondwater- Art | Prijs |
---|---|
Cariës-preventief mondwater | 3-13€ |
Mondwater zonder alcohol | 3-13€ |
Tandvleesverzorgend mondwater | 4-15€ |
Medisch mondwater | 7-20€ |
Vooral als je mondwater elke dag in je dagelijks leven wilt gebruiken, kun je beter voordeelverpakkingen via het internet kopen. Deze zijn per eenheid goedkoper dan de wegwerpartikelen in de winkels.
Waar moet ik op letten bij het gebruik van mondspoelingen?
Let er bij gebruik van een mondspoelmiddel zonder fluoride ook op dat je het niet onmiddellijk na het mechanisch poetsen gebruikt.
De fluoride die in de tandpasta zit moet eerst inwerken. Door echter te vroeg te spoelen, spoel je dit ingrediënt voortijdig uit je tanden. De gebruiksduur varieert van mondspoelmiddel tot mondspoelmiddel. Het varieert meestal van 30 seconden tot 1 minuut.
Let op: Te lang spoelen kan je tandvlees irriteren!
Op veel mondspoelingen staat een doseringswijzer aangegeven op de dop, waarmee je het spoelmiddel optimaal kunt doseren.
Kunnen mondspoelingen schadelijk zijn?
Mondspoeling- Art | Bijwerkingen |
---|---|
Mondspoelingen met alcohol | Deze mondspoelingen hebben geen noemenswaardige bijwerkingen meer omdat ze geen ethanol meer bevatten. Dit kan het ontstaan van mondkanker bevorderen. Toch mogen deze mondspoelingen niet gebruikt worden door mensen met een alcoholziekte/allergie. |
Mondspoelingen met chloorhexidine | Mondspoelingen met een hoog chloorhexidine gehalte kunnen een tijdelijk verstoorde smaakgewaarwording veroorzaken. Bovendien kan verkleuring van tong of tanden optreden. |
Mondspoelingen met fluoride e | Als je te veel fluoride binnenkrijgt, kan dit ingrediënt zich in je botten afzetten. Dit verhoogt het risico op broosheid van de botten. Het Duitse Federale Instituut voor Risicobeoordeling beveelt aan dat het fluoridegehalte niet meer dan 0.05% mag bedragen. |
Mondspoelingen met cetylpyridiniumchloride | Bij inname kan misselijkheid of maagklachten optreden. |
Alvorens je mondwater koopt, moet je daarom de ingrediënten controleren. Als je niet zeker bent over een bepaald ingrediënt, kun je je tandarts of apotheker om meer informatie vragen.
Kan een mondspoelmiddel door kinderen gebruikt worden?
Bovendien kunnen kinderen jonger dan zes jaar beter geen mondspoelingen met fluoride gebruiken, omdat hun gebit nog niet volledig ontwikkeld is.
Jongere kinderen mogen een mondspoelmiddel alleen onder ouderlijk toezicht gebruiken.
Te veel van dit ingrediënt kan daarom de tanden van kinderen verkleuren of strepen geven. Als je toch een mondspoelmiddel voor je kind wilt kopen, let er dan op dat het alcoholvrij is en, afhankelijk van de leeftijd van het kind, fluoridevrij.
Waarom moet ik een mondspoelmiddel met het werkzame bestanddeel Chloorhexamed gebruiken na een verstandskiesoperatie?
Na de ingreep is het beter een mondspoelmiddel met het actieve bestanddeel Chloorhexamed te gebruiken, want dit vermindert schadelijke bacteriën in een periode van ongeveer 12 uur. Zo’n mondspoelmiddel moet daarom vooral na het eten gebruikt worden.
Let erop dat je bij het gebruik van de spoeling voorzichtig spoelt en geen druk op de wond uitoefent.
Het kan voedselresten die in de mond vastzitten, en die anders ontstekingen kunnen veroorzaken, effectief verwijderen.
Waarom mag ik geen mondwater slikken?
Toch is het niet aan te raden regelmatig mondspoelingen door te slikken, want de fabrikant waarschuwt in de respectieve bijsluiters voor bijwerkingen zoals braken of diarree. Bovendien moet meer aandacht besteed worden aan het hanteren van mondspoelingen die fluoride bevatten, want dit ingrediënt is in grotere hoeveelheden giftig!
Wat zijn de alternatieven voor mondspoelingen?
Tot nu toe hebben we je veel informatie kunnen geven over mondspoeling, zodat je wat achtergrondinformatie krijgt. Als je in de loop van dit artikel tot het inzicht gekomen bent dat een mondspoelmiddel niet de beste oplossing voor je mondhygiëne is, willen we je voorstellen aan de meest gangbare alternatieven:
Tandpasta
Je moet je mond niet met water spoelen na het tandenpoetsen, want dat spoelt de fluoride die in de tandpasta zit uit je tanden. Dit ingrediënt is heel belangrijk voor de bescherming van je tanden, want het remt de bacteriegroei in je mond en maakt ook je tanden weerbaarder.
Als je je mond niet spoelt, kan de fluoride beter aan je tanden blijven kleven. Als je tijdens dit proces wat tandpasta inslikt, hoef je je geen zorgen te maken want de tandpasta’s die in Duitsland verkrijgbaar zijn, zijn veilig.
Voor een betere bescherming van je tanden is het aan te bevelen je mond niet te spoelen na het poetsen.
Zoals je ziet, hoef je geen extra product te kopen om je tandvlees en tanden te beschermen. Bij juist gebruik kan tandpasta je dezelfde resultaten geven als een mondspoelmiddel.
Groene theespoeling
Groene thee is een natuurlijk alternatief omdat het ook tandplakbacteriën op betrouwbare wijze kan verminderen. Het werkt ook erg gelijkend op het ingrediënt chloorhexidine, dat in grotere hoeveelheden schadelijk kan zijn voor je lichaam. Studies hebben uitgewezen dat een groene thee spoeling je ook kan helpen tegen een slechte adem. (8, 9)
Opmerking: Een mondspoeling met groene thee heeft meestal een erg bittere smaak en kan even wennen zijn.
Als je besluit dit alternatief te gebruiken, moet je vooral letten op het catechine gehalte van de thee. Dit is cruciaal voor de effectiviteit van je spoeling.
Gezond eten
Volgens een studie hebben wetenschappers ontdekt dat fruit, aardappelen, volle granen en verschillende specerijen je kunnen helpen je mond gezond te houden of zelfs te verbeteren. (10)
Dit is een ideaal alternatief voor kinderen en zwangere vrouwen in het bijzonder, omdat zij veel waarde moeten hechten aan een evenwichtige en gezonde voeding. Eiwitten, mineralen, calcium en verschillende vitamines zijn essentieel voor de positieve ontwikkeling van het kind of de jongere.
Conclusie
Al met al kan een mondspoeling gebruikt worden als een goede aanvulling op de dagelijkse tandverzorging. De ingrediënten kunnen helpen tandplak en andere cariës-veroorzakende bacteriën van je tanden te verwijderen. Het kan ook moeilijk bereikbare plaatsen bereiken waar flossen en poetsen niet voldoende zijn.
Omdat het zo gemakkelijk te gebruiken is, is het geschikt voor bijna elke leeftijdsgroep en kan het in sommige gevallen zelfs tijdelijk het poetsen vervangen. Vooral voor mensen met blootliggende tandhalzen of dragers van een beugel worden zulke mondspoelingen door veel tandartsen of apothekers aanbevolen.
Beeldbron: Popov / 123rf
Referenties (10)
1.
Can Chemical Mouthwash Agents Achieve Plaque/Gingivitis Control?
Van der Weijden FA, Van der Sluijs E, Ciancio SG, Slot DE. Can Chemical Mouthwash Agents Achieve Plaque/Gingivitis Control? Dent Clin North Am. 2015 Oct;59(4):799-829. doi: 10.1016/j.cden.2015.06.002. PMID: 26427569.
Bron
2.
Effectiveness of a pre-procedural mouthwash in reducing bacteria in dental aerosols: randomized clinical trial
Retamal-Valdes B, Soares GM, Stewart B, Figueiredo LC, Faveri M, Miller S, Zhang YP, Feres M. Effectiveness of a pre-procedural mouthwash in reducing bacteria in dental aerosols: randomized clinical trial. Braz Oral Res. 2017 Mar 30;31:e21. doi: 10.1590/1807-3107BOR-2017.vol31.0021. PMID: 28380086.
Bron
3.
Clinical, in vitro and phytochemical, studies of Scrophularia striata mouthwash on chronic periodontitis disease
Kerdar T, Rabienejad N, Alikhani Y, Moradkhani S, Dastan D. Clinical, in vitro and phytochemical, studies of Scrophularia striata mouthwash on chronic periodontitis disease. J Ethnopharmacol. 2019 Jul 15;239:111872. doi: 10.1016/j.jep.2019.111872. Epub 2019 Apr 13. PMID: 30991136.
Bron
4.
Will a chlorhexidine-fluoride mouthwash reduce plaque and gingivitis?
Elkerbout TA, Slot DE, Van Loveren C, Van der Weijden GA. Will a chlorhexidine-fluoride mouthwash reduce plaque and gingivitis? Int J Dent Hyg. 2019 Feb;17(1):3-15. doi: 10.1111/idh.12329. Epub 2018 Mar 7. PMID: 29512317.
Bron
5.
Efficacy of stabilized chlorine dioxide-based unflavored mouthwash in reducing oral malodor: An 8-week randomized controlled study
Lee SS, Suprono MS, Stephens J, Withers SA, Li Y. Efficacy of stabilized chlorine dioxide-based unflavored mouthwash in reducing oral malodor: An 8-week randomized controlled study. Am J Dent. 2018 Dec;31(6):309-312. PMID: 30658377.
Bron
6.
Antiseptic effect of a novel alcohol-free mouthwash: a convenient prophylactic alternative for high-risk patients
Bahna P, Hanna HA, Dvorak T, Vaporciyan A, Chambers M, Raad I. Antiseptic effect of a novel alcohol-free mouthwash: a convenient prophylactic alternative for high-risk patients. Oral Oncol. 2007 Feb;43(2):159-64. doi: 10.1016/j.oraloncology.2006.02.002. Epub 2006 Jun 22. PMID: 16798063.
Bron
7.
A randomized controlled clinical trial on the effectiveness of three different mouthrinses (chlorhexidine with or without alcohol and C31G), adjunct to periodontal surgery, in early wound healing
Gkatzonis AM, Vassilopoulos SI, Karoussis IK, Kaminari A, Madianos PN, Vrotsos IA. A randomized controlled clinical trial on the effectiveness of three different mouthrinses (chlorhexidine with or without alcohol and C31G), adjunct to periodontal surgery, in early wound healing. Clin Oral Investig. 2018 Sep;22(7):2581-2591. doi: 10.1007/s00784-018-2357-6. Epub 2018 Feb 2. PMID: 29396643.
Bron
8.
Efficacy of green tea-based mouthwashes on dental plaque and gingival inflammation: A systematic review and meta-analysis
Mathur A, Gopalakrishnan D, Mehta V, Rizwan SA, Shetiya SH, Bagwe S. Efficacy of green tea-based mouthwashes on dental plaque and gingival inflammation: A systematic review and meta-analysis. Indian J Dent Res. 2018 Mar-Apr;29(2):225-232. doi: 10.4103/ijdr.IJDR_493_17. PMID: 29652019.
Bron
9.
Green Tea (Camellia Sinensis): Chemistry and Oral Health
Khurshid Z, Zafar MS, Zohaib S, Najeeb S, Naseem M. Green Tea (Camellia Sinensis): Chemistry and Oral Health. Open Dent J. 2016 May 11;10:166-73. doi: 10.2174/1874210601610010166. PMID: 27386001; PMCID: PMC4911733.
Bron
10.
Nutritional intervention in patients with periodontal disease: clinical, immunological and microbiological variables during 12 months
Jenzsch A, Eick S, Rassoul F, Purschwitz R, Jentsch H. Nutritional intervention in patients with periodontal disease: clinical, immunological and microbiological variables during 12 months. Br J Nutr. 2009 Mar;101(6):879-85. doi: 10.1017/S0007114508047776. Epub 2008 Aug 20. PMID: 18713481.
Bron